آرتروز مفصل لگن (OA) یک بیماری شایع و ناتوان کننده است که مفصل ران را تحت تاثیر قرار می دهد و منجر به درد، سفتی و کاهش عملکرد می شود. این نوعی آرتریت دژنراتیو است که با تجزیه غضروف، بافت صافی که انتهای استخوان‌های مفصل را می‌پوشاند، مشخص می‌شود. این تخریب منجر به درد، تورم و مشکل در حرکت می شود. استئوآرتریت مفصل ران می تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارد و بر فعالیت های روزانه و تحرک تأثیر بگذارد.
مفصل لگن و ران یک مفصل گوی و کاسه ای است که در آن سر استخوان ران (استخوان ران) در استابولوم قرار می گیرد، ساختاری فنجان مانند در لگن. این پیکربندی دامنه وسیعی از حرکت را امکان پذیر می کند و مفصل ران را برای فعالیت های مختلف مانند راه رفتن، دویدن و پریدن ضروری می کند. مفصل توسط ترکیبی از رباط ها، تاندون ها و ماهیچه ها تثبیت می شود.
غضروف سطوح سر استخوان ران و استابولوم را می پوشاند و سطحی صاف و روان شده برای حرکت و جذب ضربه ایجاد می کند. غشای سینوویال که مفصل را می پوشاند، مایع سینوویال تولید می کند که اصطکاک را بیشتر کاهش می دهد و غضروف را تغذیه می کند.
در آرتروز هیپ، غضروف به تدریج تخریب می شود. این آسیب می تواند ناشی از استرس مکانیکی، تغییرات بیوشیمیایی یا ترکیبی از هر دو باشد. با از بین رفتن غضروف، استخوان ها روی هم ساییده می شوند که این وضعیت باعث درد و التهاب می شوند. این اصطکاک می تواند منجر به تشکیل استئوفیت (خار استخوان)، تشدید بیشتر درد و کاهش تحرک مفصل شود.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی در قیطریه
علائم آرتروز مفصل لگن
علائم OA هیپ به تدریج ایجاد می شود و ممکن است از نظر شدت متفاوت باشد:
درد: معمولاً در کشاله ران، ران یا باسن احساس می شود که با فعالیت بدتر می شود و با استراحت بهبود می یابد.
سفتی: به خصوص پس از دوره های عدم تحرک، مانند صبح، قابل توجه است.
کاهش دامنه حرکتی: مشکل در حرکاتی مانند خم شدن یا چرخش لگن.
احساس ساییدن یا ترکیدن: به دلیل ساییده شدن سطوح زبر استخوان ها به یکدیگر.
ضعف: ضعف عضلانی اطراف مفصل ران به دلیل درد و عدم استفاده.
تشخیص آرتروز مفصل ران شامل ترکیبی از ارزیابی بالینی، تصویربرداری و گاهی اوقات آزمایش‌های آزمایشگاهی است.
- معاینه بالینی: پزشک سابقه پزشکی، علائم بیمار را ارزیابی می کند و یک معاینه فیزیکی برای بررسی حساسیت، دامنه حرکتی و ناهنجاری های راه رفتن انجام می دهد.
- تصویربرداری: اشعه ایکس ابزار اصلی تصویربرداری است که باریک شدن فضای مفصلی، استئوفیت ها و اسکلروز ساب غضروفی را نشان می دهد. ام آر آی ممکن است برای نمای دقیق تری از غضروف و ساختارهای اطراف استفاده شود.
- آزمایش‌های آزمایشگاهی: آزمایش‌های خون و تجزیه و تحلیل مایع مفصلی می‌تواند به رد سایر بیماری‌ها مانند آرتریت روماتوئید یا عفونت کمک کند.
علل و عوامل خطر
چندین عامل خطر در ایجاد OA هیپ نقش دارند:
سن: این خطر با افزایش سن، به ویژه پس از 50 سالگی افزایش می یابد.
جنسیت: زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به OA هیپ هستند.
ژنتیک: سابقه خانوادگی OA خطر را افزایش می دهد.
چاقی: اضافه وزن بدن فشار بیشتری را به مفصل ران وارد می کند.
آسیب های مفصلی: آسیب ها یا شکستگی های قبلی لگن می تواند افراد را مستعد ابتلا به OA کند.
ناهنجاری های ساختاری: شرایطی مانند دیسپلازی هیپ یا بیماری پرتس خطر را افزایش می دهد.
فعالیت های شغلی و فیزیکی: مشاغل یا ورزش هایی که شامل حرکات مکرر مفصل ران می شود می تواند منجر به OA شود.
مدیریت و درمان آرتروز مفصل لگن
مدیریت آرتروز مفصل ران با هدف تسکین علائم، بهبود عملکرد مفصل و افزایش کیفیت زندگی است. گزینه های درمانی را می توان به مداخلات غیردارویی، دارویی و جراحی دسته بندی کرد.
درمان های غیر دارویی
ورزش و فیزیوتراپی: تقویت عضلات اطراف لگن می تواند درد را کاهش داده و ثبات را بهبود بخشد. ورزش های کم فشار مانند شنا و دوچرخه سواری اغلب توصیه می شود.
مدیریت وزن: از دست دادن وزن اضافی بار روی مفصل ران را کاهش می دهد و علائم را کاهش می دهد.
وسایل کمکی: عصا یا واکر می توانند به کاهش استرس روی مفصل ران کمک کنند.
گرما و سرما درمانی: اعمال گرما می تواند سفتی را تسکین دهد، در حالی که بسته های سرد می تواند درد و تورم را کاهش دهد.
اصلاح شیوه زندگی: تنظیم فعالیت ها برای جلوگیری از فشار بیش از حد بر روی لگن.
درمان های دارویی آرتروز مفصل لگن
مسکن ها: استامینوفن معمولا برای دردهای خفیف تا متوسط استفاده می شود.
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): این داروها التهاب و درد را کاهش می دهند اما به دلیل عوارض جانبی احتمالی مانند مشکلات گوارشی و خطرات قلبی عروقی باید با احتیاط استفاده شوند.
مسکن های موضعی: کرم ها یا ژل هایی که روی پوست استفاده می شود هیپ می تواند درد را تسکین دهد.
تزریق کورتیکواستروئید: تزریق داخل مفصلی می تواند التهاب را کاهش دهد و درد را به طور موقت تسکین دهد.
بیشتر بخوانید : تمرین درمانی و اهمیت آن در فیزیوتراپی
درمان های جراحی
جراحی زمانی در نظر گرفته می شود که درمان های محافظه کارانه نتوانند تسکین دهند. گزینه های جراحی عبارتند از:
تعویض کامل مفصل ران (آرتروپلاستی): رایج ترین روش جراحی است که در آن مفصل آسیب دیده ران با یک مصنوعی جایگزین می شود. در تسکین درد و بازیابی عملکرد بسیار موثر است.
لایه برداری هیپ: جایگزینی برای جایگزینی کامل مفصل ران، به ویژه برای بیماران جوان تر، که در آن سطوح استخوان ها به جای تعویض، کلاهک می شوند.
استئوتومی: شامل برش و تراز مجدد استخوان ها برای کاهش استرس روی مفصل ران، معمولا برای بیماران جوان تر با ناهنجاری های ساختاری است.
فیزیوتراپی پس از جراحی تعویض مفصل لگن
توانبخشی پس از عمل آرتروز مفصل لگن برای بهبود و موفقیت طولانی مدت جراحی های مفصل ران بسیار مهم است. آن شامل:
فیزیوتراپی: فیزیوتراپی بعد از جراحی زانو بر بازیابی عملکرد مفصل، بهبود قدرت و انعطاف پذیری و یادگیری تکنیک های حرکتی مناسب برای محافظت از مفصل جدید تمرکز دارد.
کاردرمانی: به بیماران کمک می کند تا با فعالیت های روزانه سازگار شوند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.
مدیریت درد: استفاده مناسب از مسکن ها و داروهای ضد التهاب.
تنظیم سبک زندگی: تأکید مداوم بر مدیریت وزن، ورزش و اجتناب از فعالیت‌های پر فشار.
