کیفوز شوئرمن ، یک اختلال ساختاری ستون فقرات است که با انحنای بیش از حد قسمت فوقانی کمر مشخص می‌شود. این انحنا شبیه به حرف C انگلیسی است و باعث می‌شود فرد قوز کرده به نظر برسد. این بیماری بیشتر در نوجوانان در دوران رشد سریع اتفاق می‌افتد و دلایل مختلفی برای آن مطرح شده است. کیفوز شوئرمن یک نوع گوژپشتی است که در آن مهره‌های ستون فقرات به شکل گوه‌ای تغییر شکل می‌دهند و باعث ایجاد انحنا می‌شوند. علل دقیق این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل زیر به عنوان عوامل مستعدکننده شناخته شده‌اند:
ژنتیک: عوامل ژنتیکی نقش مهمی در ایجاد کیفوز شوئرمن دارند.
رشد سریع: در دوران بلوغ که رشد سریع استخوان‌ها رخ می‌دهد، احتمال بروز این بیماری بیشتر است.
وضعیت بدنی: حفظ وضعیت بدنی نامناسب برای مدت طولانی می‌تواند به تشدید کیفوز کمک کند.
اختلالات هورمونی: برخی اختلالات هورمونی ممکن است با کیفوز شوئرمن در ارتباط باشند.
علائم کیفوز شوئرمن
علائم کیفوز شوئرمن ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و با پیشرفت بیماری شدت یابد. برخی از شایع‌ترین علائم عبارتند از:
- قوز کمر: برجسته‌ترین علامت کیفوز ، قوز کمر است که به تدریج بدتر می‌شود.
- درد کمر: درد کمر، به خصوص با ایستادن طولانی مدت یا فعالیت‌های فیزیکی، یکی دیگر از علائم شایع است.
- خستگی زودرس: افراد مبتلا به کیفوز شوئرمن ممکن است زودتر از دیگران احساس خستگی کنند.
- تغییر در ظاهر شانه‌ها: شانه‌ها ممکن است به سمت جلو خم شوند.
- کاهش تحرک: در موارد شدید، کیفوز شوئرمن می‌تواند باعث کاهش تحرک و محدودیت در فعالیت‌های روزمره شود.
برای تشخیص کیفوز ، پزشک از روشهای مختلفی استفاده می‌کند که عبارتند از:
معاینه فیزیکی: پزشک با معاینه فیزیکی، انحنای ستون فقرات، درد و محدودیت حرکتی را بررسی می‌کند.
عکس‌برداری با اشعه ایکس: عکس‌برداری با اشعه ایکس به پزشک کمک می‌کند تا میزان انحنا و تغییرات ساختاری مهره‌ها را مشاهده کند.
ام آر آی: در برخی موارد، پزشک ممکن است برای بررسی دقیق‌تر ساختارهای داخلی ستون فقرات، از ام آر آی استفاده کند.
عوارض کیفوز شوئرمن
اگر کیفوز درمان نشود، ممکن است عوارض زیر را به دنبال داشته باشد:
- درد مزمن: درد کمر ممکن است به یک مشکل مزمن تبدیل شود.
- مشکلات تنفسی: در موارد شدید، کیفوز شوئرمن می‌تواند باعث فشار بر ریه‌ها و مشکلات تنفسی شود.
- مشکلات قلبی: در برخی موارد، کیفوز می‌تواند باعث فشار بر قلب شود.
- مشکلات عصبی: در موارد بسیار شدید، کیفوز ممکن است به اعصاب نخاعی فشار وارد کند و باعث بی‌حسی، ضعف یا اختلالات عملکردی شود.
سایر انواع کیفوز
کیفوز وضعیتی (Postural Kyphosis): شایع‌ترین نوع کیفوز است و معمولاً در نوجوانان و جوانان دیده می‌شود. علت اصلی آن وضعیت بدنی نامناسب، ضعف عضلات پشت و خم شدن طولانی‌مدت است. این نوع کیفوز معمولاً با تغییر وضعیت بدنی و تقویت عضلات قابل اصلاح است.
کیفوز مادرزادی (Congenital Kyphosis): این نوع کیفوز در هنگام تولد وجود دارد و به دلیل نقص در تشکیل مهره‌ها ایجاد می‌شود.
کیفوز ناشی از بیماری‌ها: برخی بیماری‌ها مانند پوکی استخوان، تومورها، عفونت‌ها و بیماری‌های عصبی می‌توانند باعث ایجاد کیفوز شوند.
تفاوت کیفوز شوئرمن با سایر انواع کیفوز
تغییر شکل مهره‌ها: در کیفوز شوئرمن، مهره‌ها شکل گوه‌ای به خود می‌گیرند، در حالی که در کیفوز وضعیتی این تغییر شکل وجود ندارد.
درد: افراد مبتلا به کیفوز شوئرمن معمولاً از درد در ناحیه پشت و خستگی زودرس شکایت دارند.
تست خم شدن به جلو: در تست آدامز (خم شدن به جلو)، برآمدگی زاویه‌دار در ناحیه پشت افراد مبتلا به کیفوز بیشتر دیده می‌شود.
درمان: درمان کیفوز معمولاً پیچیده‌تر از کیفوز وضعیتی است و ممکن است نیاز به بریس، فیزیوتراپی و در برخی موارد جراحی داشته باشد.
روشهای درمان
درمان کیفوز شوئرمن به شدت بیماری، سن بیمار و سایر عوامل بستگی دارد. هدف از درمان، کاهش درد، جلوگیری از پیشرفت بیماری و بهبود ظاهر است. برخی از روشهای درمانی عبارتند از:
فیزیوتراپی: تمرینات فیزیوتراپی به تقویت عضلات کمر و بهبود وضعیت بدنی کمک می‌کنند.
بریس: در برخی موارد، استفاده از بریس برای صاف نگه داشتن ستون فقرات توصیه می‌شود.
دارو درمانی: داروهای ضد درد و ضد التهاب برای کاهش درد استفاده می‌شوند.
جراحی: در موارد شدید که سایر روشهای درمانی مؤثر نباشند، جراحی ممکن است لازم باشد.
پیشگیری
اگرچه نمی‌توان از بروز کیفوز شوئرمن به طور کامل پیشگیری کرد، اما رعایت برخی نکات می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کند:
- حفظ وضعیت بدنی صحیح: نشستن و ایستادن با وضعیت صحیح از اهمیت بالایی برخوردار است.
- انجام تمرینات تقویتی: تمرینات تقویتی عضلات کمر و شکم به حفظ سلامت ستون فقرات کمک می‌کنند.
- تغذیه مناسب: تغذیه سالم و دریافت کافی کلسیم و ویتامین D برای سلامت استخوان‌ها ضروری است.
- مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم: در صورت مشاهده هرگونه علائم، مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان زودهنگام بسیار مهم است.
