تاندونیت روتاتور کاف، که به عنوان سندرم گیرافتادگی شانه نیز شناخته می شود، یک بیماری شایع و اغلب خسته کننده است که باعث درد و محدودیت در مفصل شانه می شود. تاندون ها و ساختارهای اطراف روتاتور کاف، گروهی از ماهیچه ها و تاندون ها که مسئول حرکت و ثبات شانه هستند، تاثیر می گذارد.
مفصل شانه خود را به عنوان یک توپ (هومروس) تصور کنید که در یک حفره (گلنوئید) تیغه شانه شما (کتف) قرار می گیرد. روتاتور کاف، مانند یک گروه از چهار عضله کوچک که یک کاف را در اطراف توپ تشکیل می دهند، آن را به طور ایمن در سوکت نگه می دارد و در عین حال امکان حرکات متنوع را فراهم می کند. این چهار عضله که هر کدام تاندون خاص خود را دارند عبارتند از:
- Supraspinatus: در بالای شانه قرار دارد و به بلند کردن بازو از بدن کمک می کند.
- Infraspinatus و Teres minor: در پشت شانه قرار دارند و به چرخش بازو به بیرون کمک می کنند.
- Subscapularis: در جلوی شانه قرار می گیرد و بازو را به سمت داخل می چرخاند.
یک کیسه پر از مایع به نام بورسا در نزدیکی روتاتور کاف قرار دارد و از تاندون ها و استخوان ها محافظت می کند تا از اصطکاک در حین حرکت جلوگیری کند.
فیزیوتراپی یکی از روشهای موثر در درمان تاندونیت روتاتور کاف است که در کلینیک فیزیوتراپی فرشته در منطقه یک تهران ارائه می شود.
دلایل و عوامل خطر
تاندونیت روتاتور کاف زمانی ایجاد می شود که تاندون های روتاتور کاف ملتهب یا تحریک شوند. این التهاب اغلب نتیجه فعالیت‌های مکرر بالای سر است که فشار مداوم بر تاندون‌ها وارد می‌کند و باعث پارگی‌های میکرو و آسیب میکروسکوپی می‌شود.
فعالیت های رایجی که می تواند منجر به التهاب تاندونهای روتاتور کاف شود عبارتند از:
- ورزشی های پرتابی: بیسبال، تنیس، شنا (شنای پروانه)
- حرکات تکراری بالای سر: نقاشی، نجاری، کارهای ساختمانی
- بلند کردن اجسام سنگین: کار دستی، وزنه برداری با فرم نامناسب
- خوابیدن به پهلو: فشار مداوم روی شانه
عوامل دیگری می توانند در ایجاد تاندونیت روتاتور کاف نقش داشته باشند، مانند:
- سن: با افزایش سن، تاندون ها به طور طبیعی خاصیت ارتجاعی و قدرت خود را از دست می دهند و بیشتر مستعد آسیب می شوند.
- آسیب های قبلی: شکستگی های قدیمی یا دررفتگی در شانه می تواند خطر را افزایش دهد.
- مشاغل خاص: مشاغلی که نیاز به کار طولانی مدت یا بلند کردن وسایل سنگین دارند در معرض خطر بیشتری هستند.
- عضلات مرکزی ضعیف: کمبود قدرت مرکزی می تواند فشار بیشتری را بر مفصل شانه وارد کند.
علائم تاندونیت روتاتور کاف
شایع ترین علامت این عارضه درد در شانه است که اغلب به شرح زیر است:
- درد مبهم، به ویژه در هنگام استراحت یا در شب
- درد شدید با حرکات خاص، مانند رسیدن به پشت یا بالا بردن بازو از بالای سر
- درد یا حساسیت در اطراف مفصل شانه
- ضعف در بازوی آسیب دیده
- مشکل در خوابیدن در سمت آسیب دیده
- شنیده شدن صدا در شانه همراه با حرکت
شدت علائم می تواند بسیار متفاوت باشد، از ناراحتی خفیف تا درد تیز و ناتوان کننده که در فعالیت های روزانه اختلال ایجاد می کند.
تشخیص و درمان
اگر به تاندونیت روتاتور کاف مشکوک هستید، مشورت با پزشک برای تشخیص مناسب بسیار مهم است. تشخیص معمولاً شامل معاینه دقیق شانه شما است، از جمله:
- معاینه فیزیکی: ارزیابی محل درد، دامنه حرکت و حساسیت.
- آزمایشات تصویربرداری: اشعه ایکس برای رد شکستگی استخوان و گاهی اسکن MRI برای بررسی بافت های نرم مانند تاندون ها.
خوشبختانه، اکثر موارد تاندونیت روتاتور کاف به خوبی به درمان محافظه کارانه پاسخ می دهند، از جمله:
استراحت: اجتناب از فعالیت‌هایی که درد را تشدید می‌کنند، باعث بهبودی می‌شوند.
یخ درمانی: قرار دادن کمپرس یخ روی ناحیه آسیب دیده به مدت 15 تا 20 دقیقه، چند بار در روز، می تواند التهاب را کاهش دهد.
داروهای ضد التهابی: مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند به مدیریت درد و التهاب کمک کنند.
فیزیوتراپی: متخصص فیزیوتراپی می تواند یک برنامه ورزشی شخصی برای تقویت عضلات روتاتور کاف و بهبود انعطاف پذیری و ثبات شانه طراحی کند.
تزریق کورتیزون: در برخی موارد، از تزریق کورتیزون، یک داروی ضد التهابی قوی، می توان برای تسکین موقت درد استفاده کرد.
در موارد نادری که درمان محافظه کارانه با شکست مواجه می شود، ممکن است جراحی برای ترمیم تاندون پاره شده یا رفع سایر مشکلات زمینه ای در نظر گرفته شود.
پیشگیری از تاندونیت روتاتور کاف
در اینجا چند نکته برای جلوگیری از تاندونیت روتاتور کاف وجود دارد:
- وضعیت بدن خود را خوب حفظ کنید: عضلات مرکزی بدن خود را در حالت نشسته یا ایستاده درگیر کنید تا از خمیدگی خودداری کنید، که می تواند فشار بیشتری را به شانه وارد کند.
- گرم کردن و سرد کردن: قبل و بعد از فعالیت هایی که شامل استفاده مکرر یا شدید از شانه های شما می شود، کشش های پویا را برای بهبود انعطاف پذیری و جلوگیری از آسیب انجام دهید.
- تمرینات تقویتی: به طور منظم تمریناتی را انجام دهید که عضلات روتاتور کاف و عضلات مرکزی را هدف قرار می دهند تا قدرت و ثبات آنها را افزایش دهند.
- تکنیک صحیح بلند کردن: هنگام بلند کردن اجسام سنگین، از پاها و قسمت مرکزی بدن خود برای حمایت استفاده کنید، پشت خود را صاف نگه دارید و از پیچش بیش از حد خودداری کنید.
